Özellik 1: Ad tamlamalarında, tamlanan eki (iyelik eki) kaldırılınca tamlama bozulur:
Toplantı salonu ==> ("Toplantı salon" denmez.)
Müzik dersi ==> ("Müzik ders" denmez.)
Özellik 2: Zamirlerle kurulan ad tamlamalarında kimi zaman tamlananın aldığı iyelik eki anlatımdan düşer:
Sizin ev (iniz) okula uzak mı?
Bizim sınıf (imiz) çok kalabalık.
Özellik 3: Belirtili ad tamlamalarında, tamlanan belgisiz zamirse, tamlayan eki (-in) yerine (-den) eki kullanılabilir:
Çocukların birkaçı yoktu.
Çocuklardan, birkaçı yoktu.
Özellik 4: Kimi anlatımlarda ad tamlamasının tamlayanı ya da tamlananı düşebilir:
Henüz, arabası tamir edilemedi.
- Bu kitap kimin?
- Ayşe'nin (kitabı)
Özellik 5: Devrik cümleli anlatımlarda tamlanan unsur-ları yer değiştirebilir:
"Geçti güzelliği yaz günlerinin
Geçti sevdalar, aşklar..."
Özellik 6: Ad tamlamalarında kaynaştırma harfi olarak "n" ve "s" kullanılır. (Sadece "su" sözcüğüyle yapılan tamlamalarda "y" kaynaştırıcısı kullanılır.)
Öykü -n- ün kahramanları
Çorba - n- ın koku - s- u
Irmağın su - y- u
Su - y- un tadı
Özellik 7: Ad tamlamalarında tamlayan - tamlanan arasında değişik anlam ilgileri vardır.
bulgur pilavı (hammadde - ürün ilişkisi)
sel felaketi (sebep - sonuç ilişkisi)
öğrenci yurdu (tamlananın neye özgü olduğu)
dikiş makinesi (tamlananın ne işe yaradığı)
Özellik 8: Ad tamlamaları bir sıfatla nitelenebilir.
bakımsız köy yolları
ucuz çocuk ayakkabısı
Özellik 9: Ad tamlamalarında tamlayan veya tamlanan sıfatla nitelenebilir. Tamlananın arasına sözcükler, söz öbekleri girebilir:
Çalışkan öğrencilerin notları
Karadeniz'in köpüklü dalgaları
İstanbul'un insanları canından bezdiren sorunları
Dağ rüzgârlarının mutluluk veren şarkısı
ad tamlamasi belirtili örnekleri belirtisiz isim önad konu anlatımı nedir tamlayanı düşmüş zincirleme takisiz ön ad
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder